Sự khác biệt giữa men vi sinh và men tiêu hoá!

Lối sống hiện đại và thức ăn công nghiệp đã để lại rất nhiều rắc rối cho hệ tiêu hoá. Thực vậy, ngày càng có nhiều người gặp phải các vấn đề về tiêu hoá như đau bụng, chướng bụng, táo bón, hoặc tiêu chảy… Với các trường hợp như vậy, bác sĩ thường khuyên nên sử dụng men vi sinh và men tiêu hóa.

Vậy thì sự khác biệt giữa men vi sinh và men tiêu hoá là gì? Có nên sử dụng đồng thời cả hai loại men này?

Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt được men vi sinh và men tiêu hoá, để có thể sử dụng đúng cách, đúng lúc và quan trọng hơn là có được nhiều lợi ích nhất từ các loại men này.

Đầu tiên, chúng ta cùng phân biệt khái niệm men vi sinh và men tiêu hoá.

Khái niệm men vi sinh và men tiêu hóa là gì?

Men tiêu hóa là gì?

Bạn sẽ được thử thách để giải thích quá trình tiêu hóa mà không mô tả phần hoạt động của các enzym. Mặc dù khác nhau, nhưng men vi sinh và men tiêu hóa lại có mối quan hệ mật thiết.

Enzyme tiêu hóa là các phân tử protein cực nhỏ, có hình dạng độc đáo và được tìm thấy trên khắp cơ thể chúng ta. Mỗi enzym có một ‘vị trí hoạt động’ được thiết kế để thu hút và kết nối với các phân tử cụ thể khác, giống như một ổ khóa và chìa khóa.

Giống như tất cả chúng ta đều có những mục đích và công việc khác nhau, các enzym tiêu hóa cũng vậy, nhưng vai trò chính của chúng là phá vỡ các loại phân tử thực phẩm khác nhau thành các thành phần ‘khối xây dựng’ của chúng để chúng có thể dễ dàng hấp thụ qua thành ruột và vào máu để sự sử dụng.

Các enzym tiêu hóa được chia thành ba nhóm chính, mỗi nhóm có ‘công việc’ khác nhau để phân hủy các loại chất dinh dưỡng khác nhau:

• Lipases – giúp cơ thể xử lý và phân hủy chất béo, dầu và chất béo trung tính
• Amylases – chủ yếu phân hủy carbohydrate thành đường đơn mà cơ thể có thể sử dụng để tạo năng lượng
• Protein – chủ yếu phân hủy protein trong thực phẩm thành các axit amin, sau đó cơ thể có thể sử dụng

Men tiêu hóa có từ đâu?

Các enzym tiêu hóa được tìm thấy ở nhiều vị trí khác nhau trong đường tiêu hóa – ngay cả các tuyến nước bọt của bạn cũng sản xuất ra các enzym tiêu hóa – nhưng chủ yếu chúng được sản xuất bởi tuyến tụy, trong dạ dày và ruột non. Tiêu hóa các chất dinh dưỡng khác nhau xảy ra ở những nơi khác nhau trong cơ thể:

• Quá trình tiêu hóa carbohydrate bắt đầu ở miệng và hoàn thành ở ruột non
• Quá trình tiêu hóa protein bắt đầu trong dạ dày và hoàn thành ở ruột non
• Quá trình tiêu hóa chất béo bắt đầu trong miệng và hoàn thành ở ruột non. 

Điều thú vị là nơi một loại enzyme được tạo ra trong cơ thể có thể khác với nơi enzyme phát huy tác dụng của nó. Bảng này đưa ra một vài ví dụ về nơi sản xuất và hoạt động của các enzym tiêu hóa khác nhau:

Xem thêm: Bạn đã biết men tiêu hóa cho người lớn – V Trition?

Men vi sinh là gì?

Men vi sinh là những vi sinh vật sống có lợi cho cơ thể khi bổ sung một lượng phù hợp. Men vi sinh còn được gọi là probiotic, đó có thể là vi khuẩn, hoặc nấm men. Có rất nhiều chủng vi khuẩn và nấm men khác nhau, tạo ra các loại men vi sinh khác nhau với lợi ích sức khoẻ chuyên biệt, đặc trưng theo từng chủng loài vi sinh đó.

Mặc dù vậy, những chủng vi sinh được chọn lọc để sản xuất nấm men đều phải thoả mãn 3 yêu cầu sau:

• Bền vững với acid dạ dày
• Sống sót đến ruột non với số lượng đủ để phát huy tác dụng
• Ức chế sự xâm nhập của vi khuẩn có hại hoặc các mầm bệnh

Các chủng men vi sinh probiotic phổ biến nhất là gì?

Có ba chủng vi sinh phổ biến được sử dụng để làm men vi sinh bổ sung lợi khuẩn nhiều nhất hiện nay, đó là: bifidobacteria, lactobaccillus và nấm men Saccaromyces bourladii.

Xem thêm về đánh giá các loại men vi sinh bổ sung lợi khuẩn cho người lớn và trẻ em tốt nhất:

• Cách nhận biết Men vi sinh Bifina chính hãng!
• Gợi ý 22 lợi khuẩn probiotics tốt nhất kèm cách lựa chọn theo tình trạng sức khỏe!
• Bạn biết gì về Optibac xanh da trời? Hiệu quả trải nghiệm từ câu chuyện thực tế
• Optibac tím; Người bạn thân thiết nhất của phụ nữ!
• Optibac xanh lá cây review – Giải pháp sức khỏe hiệu quả từ câu chuyện trải nghiệm thực tế 
• Review optibac tím có tốt không? Mua ở đâu uy tín?
• Optibac có tác dụng gì? Có những loại optibac nào?

Mối quan hệ giữa men vi sinh và men tiêu hóa là gì?

Mặc dù cả hai đều hỗ trợ quá trình tiêu hóa nhưng men vi sinh và men tiêu hóa không giống nhau. Enzyme tiêu hóa là các phân tử hỗ trợ quá trình phân hủy thức ăn chúng ta ăn vào, trong khi probiotics là các vi sinh vật sống trong ruột của chúng ta và ảnh hưởng tích cực đến cơ thể / quá trình sinh lý của chúng ta.

Cả men vi sinh và men tiêu hóa đều rất quan trọng đối với sức khỏe hệ tiêu hóa của chúng ta và thực hiện các chức năng bổ sung, do đó, đôi khi bạn sẽ thấy men tiêu hóa và men vi sinh được bao gồm trong các chất bổ sung giống nhau.

Chúng ta có hàng nghìn loại enzym trong cơ thể, nhưng có hàng nghìn tỷ vi khuẩn sống bên trong chúng ta. Trên thực tế, đáng kinh ngạc là chúng còn nhiều hơn cả tế bào cơ thể của chúng ta.

Một số loài và chủng vi khuẩn và nấm men đã được nghiên cứu và phát hiện ra là mang lại lợi ích cho vật chủ của chúng, và do đó những vi khuẩn/ nấm men này được gọi là probiotics, có nghĩa là “men vi sinh sống.” Probiotics là những vi sinh vật sống đôi khi được gọi là ‘vi khuẩn tốt’ giúp cải thiện sự cân bằng vi khuẩn ở những nơi khác nhau trong cơ thể; từ ruột non và ruột già đến âm đạo. Xem trang này để biết thêm thông tin về cách thức hoạt động của men vi sinh. 

Giống như các enzym tiêu hóa, quần thể men vi sinh có thể bị thay đổi do căng thẳng, thuốc men, chế độ ăn uống và tuổi tác của chúng ta. Probiotics giúp tiêu hóa một số loại thực phẩm vì chúng thực sự có khả năng sản xuất hoặc ảnh hưởng và khuyến khích sản xuất các loại enzym khác nhau và có thể là một số loại enzym tiêu hóa.

Ví dụ, các loài từ các chi lactobacillus có thể giúp tăng sản xuất amylase 1 và nhiều loài vi khuẩn probiotic khác bao gồm cả   Lactobacillus casei 1  thực sự tạo ra các enzym như lactase, có thể giúp tiêu hóa lactose trong các sản phẩm sữa. Đọc thêm về đường lactose và men vi sinh .

Vì men vi sinh và men tiêu hóa là hai thứ khác nhau và thực hiện những công việc khác nhau nên bạn hoàn toàn có thể dùng chúng cùng nhau.

Bổ sung men tiêu hóa giúp ích gì?

Ngoài các enzym tiêu hóa sản xuất nội sinh của chính chúng ta, enzym cũng có thể được chiết xuất từ thực phẩm và dùng làm chất bổ sung. Các chất bổ sung enzym tiêu hóa có thể hữu ích cho những người đang phải vật lộn với các triệu chứng khó chịu như trào ngược axit, táo bón, buồn nôn, tiêu chảy, khó tiêu và nhạy cảm với thức ăn, IBS, đầy hơi, chướng bụng và các biến chứng khác.

Nói như vậy, cần phải lưu ý rằng chế độ ăn uống và lối sống cũng quan trọng không kém khi cố gắng hỗ trợ tiêu hóa. Nó không chỉ là về cách chúng ta tiêu hóa thức ăn của mình, mà việc chúng ta ăn gì, như thế nào và ở đâu cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và sản xuất các enzym.

Xem thêm về các thực phẩm tốt cho tiêu hóa, qua các bài viết:

Thực phẩm tốt cho tiêu hóa – Phần 1: Thực phẩm lên men

Thực phẩm tốt cho tiêu hóa (phần 2): chất xơ!

Thực phẩm tốt cho tiêu hóa (Phần 3) – Tiêu hóa!

Một vấn đề đang ngày càng gia tăng trong lối sống hiện đại của chúng ta là đối với nhiều người, việc ăn uống khi đang di chuyển, trước TV hoặc tại bàn làm việc là một chuyện thường thấy. Kết quả là, chúng có thể bỏ qua các giai đoạn quan trọng của quá trình tiêu hóa:

• Giai đoạn cephalic – – đây là giai đoạn chúng ta nghĩ về, ngửi, nhìn và dự đoán thức ăn. Ngay cả trước khi thức ăn vào miệng, suy nghĩ về thức ăn sẽ giúp nước bọt trong miệng tiết ra và các enzym tiêu hóa sẵn sàng, để cơ thể chúng ta sẵn sàng đón nhận nó. Ngay cả trước khi thức ăn đi vào cơ thể chúng ta, quá trình tiêu hóa đã bắt đầu!
• Nhai – hành động nhai kích thích sản xuất enzym tiêu hóa. Khi bạn nhai thức ăn, nó sẽ trộn lẫn với nước bọt có chứa enzyme tiêu hóa, amylase, bắt đầu phân hủy carbohydrate.

Hành động nhai kích thích sản xuất enzym tiêu hóa

Nhưng có những tình huống khác khiến việc sản xuất enzyme của chúng ta có thể bị tổn hại. Do đó, các chất bổ sung enzyme tiêu hóa đặc biệt hữu ích cho bất kỳ ai đang đối phó với tình trạng thiếu enzyme hoặc nhạy cảm với thực phẩm. Trong trường hợp này, chúng giúp đường tiêu hóa của bạn phân hủy các loại thực phẩm có chứa protein, chất béo và carbohydrate khó tiêu hóa.

Giảm sản xuất enzym có thể xảy ra vì nhiều lý do bao gồm khuynh hướng di truyền, suy tuyến tụy (ví dụ như nó không sản xuất đủ enzym); bệnh tiểu đường, bệnh tật, tình trạng tự miễn dịch, tập thể dục quá mức và lão hóa. Khi chúng ta già đi, có những thay đổi xảy ra đối với cơ thể và các cơ quan của chúng ta. Điều này bao gồm tuyến tụy của chúng ta và giảm số lượng các enzym tiêu hóa mà cơ thể sản xuất.

Đây là lý do tại sao nhiều người sẽ nhận xét rằng họ đã cố gắng ăn một số loại thực phẩm cả đời mà không phàn nàn, và đột nhiên họ thấy mình có các triệu chứng khó chịu.

Một yếu tố khác ảnh hưởng đến việc sản xuất enzyme là tính thấm của ruột (hay còn gọi là ruột bị rò rỉ ) – điều này có thể dẫn đến sản xuất men tiêu hóa thấp do tổn thương ở viền bàn chải, nơi tiết ra nhiều men tiêu hóa. Viền bàn chải là một lớp bảo vệ gồm các phần nhô ra giống như lông, được gọi là vi nhung mao, được tìm thấy trên bề mặt của một số mô biểu mô nhất định nơi diễn ra sự hấp thụ, chẳng hạn như niêm mạc ruột.

Các chất bổ sung men tiêu hóa đôi khi được sử dụng bởi những người tham gia chương trình giảm cân . Đánh giá về tác động của men tiêu hóa đối với bệnh béo phì kết luận rằng ức chế amylase có thể điều chỉnh chức năng đường tiêu hóa của chúng ta, “tăng cường cảm giác no và giảm lượng thức ăn”.

Bất chấp nghiên cứu đáng khích lệ này, cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu trước khi bổ sung men tiêu hóa được coi là giải pháp kiểm soát cân nặng đã được chứng minh; tuy nhiên, cải thiện tiêu hóa luôn hữu ích trong việc quản lý cân nặng.

Có một số lo ngại rằng cơ thể có thể trở nên phụ thuộc vào các chất bổ sung enzym tiêu hóa, tuy nhiên, không có nghiên cứu nào cho thấy điều này xảy ra. Tình huống duy nhất mà điều này sẽ xảy ra là trong trường hợp cơ thể không sản xuất một loại enzym cụ thể và chất bổ sung cần thiết cho quá trình tiêu hóa.

Điều này được thấy trong các tình trạng bao gồm bệnh Crohn hoặc bệnh celiac, viêm tụy cấp tính hoặc mãn tính, xơ nang, ung thư tuyến tụy và cắt bỏ túi mật. Tuy nhiên, nhìn chung, tốt nhất là bạn nên thử và sử dụng chúng như một giải pháp ngắn hạn trong khi bạn thực hiện các bước để cải thiện tự nhiên sự tiêu hóa và tăng cường sản xuất enzym.

Tôi có thể hấp thu men tiêu hóa từ chế độ ăn uống của mình không?

Vì thực phẩm chúng ta ăn là thứ cung cấp năng lượng cho chúng ta, nên trước tiên có vẻ hợp lý khi xem xét những gì bạn đang đưa vào cơ thể trước khi xem xét một chất bổ sung. Một số loại thực phẩm có chứa các enzym tự nhiên để hỗ trợ tiêu hóa, bao gồm:

• Dứa có chứa enzyme bromelaine (một loại protease) phân hủy protein. 
• Xoài và chuối có chứa enzyme amylase, có tác dụng phân hủy carbs từ tinh bột.
• Đu đủ có chứa enzyme papain (một loại protease) giúp tiêu hóa protein
• Quả kiwi , chứa enzyme actinidain, giúp tiêu hóa protein.
• Gừng có chứa enzym zingibain (một loại protease) có thể giúp thúc đẩy cơ thể sản xuất enzym tiêu hóa.
• Kefir, là thức uống sữa lên men có chứa nhiều men tiêu hóa và men vi sinh. Kefir có thể được sản xuất bằng cách sử dụng sữa bò hoặc các chất thay thế từ sữa và mỗi mẻ sẽ chứa nhiều loại enzym độc đáo.
• Dưa cải bắp là một loại bắp cải lên men rất giàu men tiêu hóa.
• Kimchi, là một phần của ẩm thực Hàn Quốc và được làm từ rau củ lên men. Nó được lên men bằng vi khuẩn của các   loài Bacillus , và chứa các enzym như protease, lipase và amylase.

• 

Mẹo hàng đầu để tăng cường men vi sinh và men tiêu hóa cho cơ thể:

Nhiệt độ cao có thể phá hủy các enzym tự nhiên trong thực phẩm, vì vậy hãy đảm bảo bạn kết hợp các yếu tố sống/ chưa nấu chín vào chế độ ăn của mình.

Một số loại thực phẩm được liệt kê, mặc dù là nguồn cung cấp nhiều enzym tiêu hóa tốt nhưng có thể không phù hợp với tất cả mọi người. Do đó, điều quan trọng là phải kiểm tra chống chỉ định cùng với một số loại thuốc, tình trạng y tế và tất nhiên, dị ứng/ không dung nạp bạn có thể mắc phải.

Thực phẩm có vị đắng cũng được cho là có tác dụng kích thích sản xuất các enzym tiêu hóa. Không có nhiều nghiên cứu để chứng minh điều này, nhưng thực phẩm có vị đắng có trong chế độ ăn uống của nhiều nền văn hóa khác nhau, nơi chúng được sử dụng như thuốc bổ tiêu hóa để cải thiện tiêu hóa trước hoặc sau một bữa ăn lớn.

Thực phẩm cay đắng là một nguồn tuyệt vời của cả chất xơ hòa tan và không hòa tan, kích thích sự tăng trưởng của vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh. Mặc dù có rất nhiều loại thực phẩm bổ sung và thuốc bổ có vị đắng trên thị trường, nhưng thực phẩm nguyên chất luôn là lựa chọn tốt nhất. Thực phẩm đắng bao gồm; các loại rau họ cải, giấm táo, gừng, bồ công anh và các loại rau xanh.

Tổng kết, Men vi sinh và men tiêu hóa là gì?

Chúng ta đã học được rằng có nhiều cách để chúng ta có thể cải thiện mức độ enzym tiêu hóa trong cơ thể. Mặc dù việc bổ sung men tiêu hóa có thể không được khuyến khích hoặc cần thiết cho tất cả mọi người thường xuyên, nhưng men vi sinh rất an toàn để sử dụng liên tục.

Cơ thể người lớn không tự sản sinh ra men vi sinh nên không có nguy cơ nghiện hoặc phụ thuộc khi bổ sung chúng. Vì lý do này, chế phẩm sinh học, hoặc có thể là một số chế phẩm thảo dược như cây bìm bịp, được cho là kích thích tự nhiên sản xuất các enzym tiêu hóa, có thể là phương pháp tốt hơn để sử dụng lâu dài.

Nếu bạn thích bài viết này thì hãy xem các bài viết liên quan sau:

• Năm thực phẩm lên men yêu thích của chúng tôi
• Chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến vi khuẩn đường ruột
• Probiotics có thể gây nghiện hoặc phụ thuộc?
• Men vi sinh probiotics cung cấp lợi khuẩn cho cơ thể.

Tài liệu tham khảo:

1. Juers DH1, Matthews BW,Huber RE (2012), LacZ β-galactosidase: structure and function of an enzyme of historical and molecular biological importance. Protein Sci. 2012 Dec;21(12):1792-807. doi: 10.1002/pro.2165. Epub 2012 Nov 13
2. Tucci, S., Boyland, E. and Halford, J. (2010). The role of lipid and carbohydrate digestive enzyme inhibitors in the management of obesity: a review of current and emerging therapeutic agents. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy, p.125.
3.  Zou, J., Chassaing, B., Singh, V., Pellizzon, M., Ricci, M., Fythe, M., Kumar, M. and Gewirtz, A. (2017). Fiber-Mediated Nourishment of Gut Microbiota Protects against Diet-Induced Obesity by Restoring IL-22-Mediated Colonic Health. Cell Host & Microbe, 23(1), pp.41-53.e4.